Tháng 9/2022, Uber trở thành nạn nhân của vụ tấn công mạng nghiêm trọng. Chỉ từ một sơ hở nhỏ trong quy trình quản lý quyền truy cập, hacker đã xâm nhập vào Slack nội bộ, Google Workspace, dashboard quản lý lỗ hổng và nhiều hệ thống quan trọng khác. Vụ việc khiến Uber phải tạm dừng nhiều dịch vụ, đồng thời đặt ra một câu hỏi lớn liệu tốc độ phát triển có đang đánh đổi quá nhiều với yếu tố bảo mật?

Đây cũng chính là điểm khác biệt cốt lõi giữa DevOps và DevSecOps. Nếu DevOps tập trung tối đa vào tốc độ và tự động hóa triển khai, thì DevSecOps đưa bảo mật trở thành một phần xuyên suốt của toàn bộ vòng đời phát triển phần mềm.

Nhưng liệu DevSecOps có phải là nền tảng thay thế DevOps, hay chỉ đơn giản là một phiên bản nâng cấp cần thiết?

Tổng quan về DevOps

DevOps kết hợp phát triển phần mềm (Development) và vận hành hệ thống (Operations) để tối ưu hóa quy trình làm việc, tăng tốc độ phát triển và triển khai sản phẩm. Mục tiêu của DevOps là thúc đẩy tự động hóa, cải thiện hợp tác giữa các nhóm và đảm bảo chất lượng phần mềm ổn định hơn.

Vòng đời DevOps bao gồm chu trình liên tục từ lập kế hoạch, viết mã, tích hợp và đóng gói, kiểm thử tự động, triển khai đến vận hành và giám sát hệ thống. Mỗi giai đoạn kết nối chặt chẽ, tạo thành quy trình khép kín giúp phần mềm được cập nhật và cải tiến liên tục.

Áp dụng DevOps mang lại nhiều lợi ích rõ rệt như rút ngắn thời gian triển khai, nâng cao chất lượng sản phẩm và giảm rủi ro lỗi nhờ phát hiện và khắc phục sớm. Bên cạnh đó, DevOps tăng cường phối hợp giữa đội phát triển và vận hành, giúp doanh nghiệp đáp ứng nhanh hơn với nhu cầu thị trường và cải thiện trải nghiệm người dùng.

Tổng quan về DevSecOps

DevSecOps mở rộng từ Development, Security và Operations, đưa bảo mật thành phần cốt lõi trong toàn bộ vòng đời phát triển phần mềm. Thay vì coi bảo mật là bước cuối, DevSecOps tích hợp các thực hành bảo mật ngay từ đầu, biến khái niệm “security as code” thành hiện thực.

Giống như DevOps, vòng đời DevSecOps bao gồm các giai đoạn lập kế hoạch, viết mã, xây dựng, kiểm thử, triển khai, vận hành và giám sát. Điểm khác biệt quan trọng là mỗi giai đoạn đều tích hợp các bước kiểm tra và quy trình bảo mật chặt chẽ, giúp phát hiện và xử lý lỗ hổng sớm hơn thay vì chờ đến khi sản phẩm hoàn thiện.

Áp dụng DevSecOps giúp doanh nghiệp nâng cao khả năng bảo mật, phát hiện lỗ hổng sớm và đảm bảo tuân thủ các tiêu chuẩn an toàn thông tin. Cách tiếp cận chủ động này giảm thiểu rủi ro, hạn chế thiệt hại và tăng sự tin cậy của sản phẩm đối với người dùng và đối tác.

Điểm chung của DevOps vs DevSecOps

Văn hoá hợp tác

Cả DevOps và DevSecOps đều đặt sự hợp tác và giao tiếp hiệu quả làm trọng tâm trong quy trình phát triển phần mềm. Thay vì làm việc rời rạc, hai mô hình này hướng đến việc phá bỏ “rào cản silo” giữa các nhóm và xây dựng một văn hóa trách nhiệm chung. Nhà phát triển, kỹ sư vận hành và chuyên gia bảo mật cùng phối hợp ngay từ đầu, chia sẻ mục tiêu, dữ liệu và quy trình để đảm bảo sản phẩm được triển khai nhanh, an toàn và ổn định hơn.

Cải tiến liên tục

Trong cả DevOps và DevSecOps, cải tiến liên tục không chỉ là một nguyên tắc mà là nền tảng vận hành. Hai mô hình này khuyến khích các nhóm áp dụng chu trình phát triển lặp với những bước triển khai nhỏ, nhanh và thường xuyên. Thông qua giám sát thời gian thực, kiểm thử tự động và vòng phản hồi liên tục, các nhóm có thể nhanh chóng phát hiện vấn đề, tối ưu quy trình và cải thiện chất lượng sản phẩm. Nhờ vậy, doanh nghiệp không chỉ tăng tốc đổi mới mà còn duy trì khả năng thích ứng cao trước thay đổi của thị trường và yêu cầu bảo mật ngày càng khắt khe.

Tập trung vào chất lượng

Thay vì phụ thuộc vào một đội QA riêng biệt, DevOps và DevSecOps hướng đến tư duy chất lượng thống nhất, trong đó mọi thành viên, từ lập trình viên đến kỹ sư vận hành và chuyên gia bảo mật, đều chịu trách nhiệm về chất lượng sản phẩm. Bằng cách tích hợp kiểm thử tự động và đánh giá chất lượng liên tục trong từng giai đoạn phát triển, các vấn đề được phát hiện và xử lý sớm hơn.

Lấy khách hàng làm trung tâm

Với DevOps và DevSecOps, mục tiêu không chỉ là phát triển phần mềm nhanh chóng hay bảo mật hơn, mà còn tạo ra giá trị thực cho khách hàng. Bằng cách lắng nghe phản hồi, phân tích hành vi người dùng và tích hợp những hiểu biết này vào quy trình phát triển, các nhóm có thể ưu tiên những tính năng và cải tiến phù hợp nhất với nhu cầu thực tế. Cách tiếp cận này giúp sản phẩm và dịch vụ gần gũi hơn với khách hàng, đáp ứng kỳ vọng tốt hơn và nâng cao trải nghiệm người dùng.

So sánh điểm khác nhau DevOps vs DevSecOps

Cách chuyển đổi từ DevOps sang DevSecOps

Việc chuyển đổi từ DevOps sang DevSecOps đòi hỏi phải có lập kế hoạch và triển khai cẩn thận. Dưới đây là các bước kiểm tra để chuyển đổi:

Bước 1. Đánh giá thực trạng DevOps hiện tại

Trước khi chuyển đổi sang DevSecOps, doanh nghiệp cần đánh giá quy trình DevOps hiện tại, bao gồm công cụ, quy trình làm việc và văn hóa làm việc. Việc này giúp xác định thiếu sót trong bảo mật, từ đó tìm ra các giai đoạn, công cụ hoặc hoạt động có thể tích hợp biện pháp an ninh hiệu quả hơn.

Bước 2. Xác định yêu cầu bảo mật

Sau khi đánh giá hiện trạng DevOps, doanh nghiệp cần xác định rõ yêu cầu bảo mật và tiêu chuẩn tuân thủ phù hợp với lĩnh vực hoạt động. Điều này bao gồm việc hiểu các quy định về bảo vệ dữ liệu, quản lý rủi ro, và các chuẩn an ninh như ISO 27001, GDPR hay PCI DSS.

Nắm vững những yêu cầu này giúp doanh nghiệp xác định mức độ tích hợp bảo mật cần thiết trong quy trình phát triển, đảm bảo quá trình chuyển đổi sang DevSecOps hiệu quả và đáp ứng tiêu chuẩn an toàn thông tin.

Bước 3. Nâng cao nhận thức bảo mật

Một trong những yếu tố quan trọng của DevSecOps là thay đổi tư duy đội ngũ. Doanh nghiệp cần nâng cao nhận thức về bảo mật bằng cách đào tạo và huấn luyện các thành viên trong nhóm về vai trò của họ trong việc bảo vệ hệ thống. Khi mọi người từ lập trình viên, kỹ sư vận hành đến chuyên gia QA đều hiểu rõ rủi ro bảo mật và trách nhiệm, bảo mật sẽ trở thành một phần tự nhiên của quy trình phát triển phần mềm. Văn hóa này giúp phá vỡ tư duy bảo mật là nhiệm vụ của một nhóm riêng và thay vào đó thúc đẩy triết lý “security by all, for all”.

Bước 4. Huy động chuyên gia bảo mật

Trong quá trình chuyển đổi sang DevSecOps, sự tham gia sớm của các chuyên gia bảo mật rất quan trọng. Họ giúp doanh nghiệp đánh giá rủi ro, xác định lỗ hổng và xây dựng chiến lược bảo mật phù hợp với mục tiêu phát triển sản phẩm. Sự hiện diện của các chuyên gia từ giai đoạn đầu đảm bảo bảo mật được tích hợp ngay trong thiết kế, thay vì vá lỗi sau khi triển khai. Điều này giảm thiểu rủi ro và duy trì tốc độ phát triển cùng chất lượng sản phẩm.

Bước 5. Xem xét và cập nhật chính sách

Trước khi triển khai DevSecOps, doanh nghiệp cần đánh giá lại chính sách bảo mật hiện hành để đảm bảo phù hợp với nguyên tắc bảo mật tích hợp của mô hình mới. Các quy định, tiêu chuẩn và quy trình liên quan đến bảo mật nên được điều chỉnh để phản ánh việc bảo mật xuyên suốt vòng đời phát triển phần mềm. Đồng thời, truyền thông rõ ràng những thay đổi này đến toàn bộ đội ngũ là cần thiết để mọi thành viên hiểu vai trò và trách nhiệm của mình trong việc duy trì môi trường phát triển an toàn.

Bước 6. Tích hợp bảo mật xuyên suốt vòng đời phát triển

Một nguyên tắc cốt lõi của DevSecOps là tích hợp các biện pháp bảo mật sớm trong quy trình phát triển phần mềm. Điều này bao gồm kiểm soát và kiểm tra bảo mật ở mọi giai đoạn từ lập kế hoạch, viết mã, xây dựng, kiểm thử đến triển khai và vận hành. Thay vì chỉ phản ứng khi sự cố xảy ra, DevSecOps tập trung vào phòng ngừa rủi ro chủ động, giúp phát hiện và xử lý lỗ hổng ngay từ đầu, giảm chi phí khắc phục và nâng cao an toàn hệ thống.

Bước 7. Triển khai kiểm thử bảo mật

Giai đoạn cuối cùng trong hành trình chuyển đổi sang DevSecOps là tích hợp kiểm thử bảo mật vào quy trình phát triển phần mềm. Doanh nghiệp cần triển khai các phương pháp như phân tích mã nguồn tĩnh (SAST), phân tích động (DAST), quét lỗ hổng và kiểm thử xâm nhập (penetration testing) để phát hiện rủi ro tiềm ẩn.

Quan trọng hơn, các kiểm thử này nên được tự động hóa và tích hợp trực tiếp vào pipeline CI/CD, đảm bảo bảo mật liên tục mà không làm chậm tốc độ phát triển. Cách tiếp cận này giúp phát hiện và xử lý lỗ hổng kịp thời, duy trì mức độ an toàn cao trong suốt vòng đời sản phẩm.

Bước 8. Tự động hóa các biện pháp kiểm soát bảo mật

Để đạt được bảo mật liên tục trong mô hình DevSecOps, doanh nghiệp cần tận dụng công cụ tự động hóa để triển khai và duy trì các chính sách bảo mật nhất quán. Tự động hóa kiểm tra bảo mật, quản lý cấu hình và giám sát hệ thống giúp phát hiện rủi ro sớm, đảm bảo tuân thủ các tiêu chuẩn bảo mật và giảm thiểu sai sót do con người. Khi bảo mật được tích hợp vào pipeline CI/CD, doanh nghiệp vừa giữ vững tốc độ triển khai vừa nâng cao khả năng phòng thủ trước các mối đe dọa tinh vi.

Bước 9. Giám sát liên tục và ứng phó sự cố

Trong mô hình DevSecOps, bảo mật không dừng lại sau khi triển khai phần mềm. Doanh nghiệp cần thiết lập hệ thống giám sát liên tục cho ứng dụng, hạ tầng và mạng để phát hiện sớm hành vi bất thường và ngăn chặn kịp thời các mối đe dọa.

Ngoài ra, xây dựng quy trình phản ứng sự cố rõ ràng, được kiểm thử và cập nhật thường xuyên dựa trên bài học thực tế giúp doanh nghiệp tăng khả năng phục hồi và giảm thiểu thiệt hại khi xảy ra tấn công.

Bước 10. Tăng cường hợp tác và giao tiếp liên nhóm

Chìa khóa thành công của DevSecOps là xây dựng văn hóa hợp tác bền vững giữa ba nhóm là phát triển (Dev), vận hành (Ops) và bảo mật (Sec). Doanh nghiệp cần thiết lập kênh giao tiếp mở để các nhóm chia sẻ thông tin bảo mật, kinh nghiệm và bài học thực tế một cách nhanh chóng và minh bạch. Khi mọi thành viên hiểu rõ mục tiêu chung và trách nhiệm của mình, quy trình phát triển phần mềm sẽ liền mạch hơn, đồng thời nâng cao khả năng phát hiện, ngăn chặn và ứng phó với rủi ro bảo mật.

Bước 11. Đánh giá và cải tiến liên tục

Doanh nghiệp cần thường xuyên đánh giá hiệu quả triển khai, theo dõi các chỉ số bảo mật và hiệu suất, đồng thời thu thập phản hồi từ các nhóm phát triển, vận hành và bảo mật.

Việc thực hiện kiểm tra an ninh định kỳ giúp phát hiện điểm yếu trong quy trình, từ đó điều chỉnh công cụ, chính sách và phương pháp làm việc để thích ứng với công nghệ và mối đe dọa mới. Sự cải tiến liên tục này giúp doanh nghiệp duy trì tốc độ triển khai nhanh, bảo mật vững chắc và khả năng cạnh tranh lâu dài.

Doanh nghiệp nên chọn DevOps hay DevSecOps?

Việc lựa chọn giữa DevOps và DevSecOps phụ thuộc vào nhu cầu, nguồn lực và chiến lược của doanh nghiệp. Cả hai phương pháp đều nhằm tăng cường khả năng cộng tác, rút ngắn chu kỳ phát triển và nâng cao chất lượng sản phẩm. Tuy nhiên, điểm khác biệt lớn nhất nằm ở cách tiếp cận bảo mật.

Nếu doanh nghiệp ưu tiên tối ưu quy trình phát triển và đẩy nhanh tốc độ triển khai, DevOps là lựa chọn phù hợp. Áp dụng DevOps giúp giảm tỷ lệ lỗi triển khai, rút ngắn thời gian khắc phục sự cố và tăng tốc độ ra mắt sản phẩm.

Ngược lại, nếu doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực có quy định nghiêm ngặt hoặc xử lý dữ liệu nhạy cảm, DevSecOps là lựa chọn chiến lược hơn. Phương pháp này kế thừa mọi ưu điểm của DevOps nhưng tích hợp bảo mật ngay từ đầu vào từng giai đoạn của vòng đời phát triển.

DevOps vs DevSecOps: Chọn hướng đi tối ưu cho doanh nghiệp

Như vậy, DevOps giúp tăng tốc phát triển, tối ưu quy trình và cải thiện sự phối hợp giữa các nhóm. Nhưng khi các mối đe dọa bảo mật ngày càng phức tạp, DevSecOps trở thành bước tiến cần thiết, tích hợp bảo mật vào mọi giai đoạn phát triển để giảm thiểu rủi ro ngay từ đầu.

Để lựa chọn mô hình phù hợp và triển khai hiệu quả, doanh nghiệp cần quy trình tối ưu cùng công cụ mạnh mẽ. AgileOps tự hào là Đối tác Vàng Atlassian và Đối tác Kubernetes tại Việt Nam, chúng tôi hỗ trợ tư vấn, tận dụng các công cụ Jira, Confluence, Kubernestes vào pipeline CI/CD giúp tăng tốc triển khai đồng thời đảm bảo bảo mật xuyên suốt. Liên hệ AgileOps ngay hôm nay để bắt đầu xây dựng quy trình phát triển hiện đại, linh hoạt và an toàn.